آقای رئیسی! در جنجال چای دبش «فسادنمایی» دیگر یعنی چه؟ | اگر فسادی نبوده به مقامات مدال هم بدهید!
تاریخ انتشار: ۷ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۹۳۶۸۲
روزنامه اصلاح طلب نوشت: اینکه ابراهیم رئیسی درصدد باشد فساد سیستماتیک را انکار کند و بگوید سامانمند و سازمانیافته نیست و موردی است، قابل درک است. اینکه بگویند منکر فساد نیستیم اما هر جا مواجه شویم مقابله میکنیم نیز و حتی اینکه بگویند بسترها را باید از میان برد اما اینکه از ریشه منکر شویم یادآور شیوه آشنای نوع مواجهه با اخبار حساسیتزا در افکار عمومی است که ابتدا سکوت میکنند و بعد همراهی و در مرحله واپسین انکار و برخورد با نشردهندگان.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
هم میهن نوشت:
مهمترین تفاوت رئیسجمهوری فعلی با اسلاف او در این است که فاقد گفتمان و ادبیات اختصاصی است و غالباً تعابیر دیگران را تکرار میکند.
به همین خاطر در این دو سال کمتر دیدهایم جملهای از او برجسته شود و یک نوبت هم که برای طعنه یا تلطیف بعد از قضایای اعتراضات مهسا شعر مشهور «ای مگس عرصۀ سیمرغ...» را به کار برد توضیح دادند مخاطب او دشمنان خارجی بودهاند نه معترضان داخلی.
وزیر ارشاد هم در یکی دو مصاحبه در مقام دفاع از واقعیت فقدان گفتمان اختصاصی توضیح داده به این خاطر است که گفتمان او گفتمان انقلاب است هرچند میتوان پرسید آیا این سخن به این معنی است که در سال ۱۴۰۲ و با نسلی که نهتنها انقلاب ۵۷ را به خاطر ندارد بلکه جنگ ۸ساله را هم در کتابهای درسی و فیلمهای سینمایی دیده، چگونه میتوان به زبان پیشااینترنت و ماقبل گسترش شبکههای اجتماعی سخن گفت؟پاسخ البته قابل حدس است. مراد مفاهیمی چون عدالت و استقلال و خودکفایی است که آرمانهایی همیشگیاند. از این منظر همین که آقای رئیسی کلمهای ساخته یا به کار برده که خاص خود اوست، قابل توجه است. هرچند به یاد داریم که سیدمحمد خاتمی بود که اول بار اصطلاح «سیاهنمایی» را بهخاطر انکار دستاوردهای اقتصادی دولت دوم (۸۰ تا ۸۴) به کار برد و شگفتا که بعدتر از این تعبیر علیه خود اصلاحطلبان و منتقدین استفاده شد. انصافاً هم وقتی وضعیت اقتصادی و معیشتی امروز با آن سالها مقایسه میشود که امکان خرید خانه و خودرو و سفر خارجی برای کثیری از ایرانیان خاصه طبقه متوسط فراهم آمده بود، روشن میشود که ادعاهای منتقدان آن روز و کار به دستان امروز که در آرشیو رسانههایشان قابل دستیابی است، در موارد فراوانی مصداق همین سیاهنمایی بوده است.
دوم اینکه آقای رئیسی اخیرا «فسادنمایی» را در مقابل «فسادزدایی» به کار برده درحالیکه نقیض فسادزدایی، فسادزایی است نه فسادنمایی (مثل تنشزدایی در مقابل تنشزایی) و واژۀ «نما» وقتی معنی پیدا میکند که جنبه فاعلیت مدنظر باشد مثل روحانینما یا تماشاگرنما یا پلیسنما. یعنی وقتی یک معمم تخلف میکند یا از تماشاگری رفتاری خلاف سرمیزند اصطلاح «روحانینما» یا «تماشاگرنما» به کار میرود با این هدف که به دیگران تعمیم یا تسرّی ندهند.
این تعبیر اما در فسادنمایی مطلقاً و منطقاً مستتر نیست. بلکه منظور آقای رئیسجمهور این است که دولت، فاسد نیست یا فساد (مشخصاً مورد چای دبش) در این دولت اتفاق نیفتاده اما میخواهند بگویند در این دولت اتفاق افتاده یا دولت فاسد است. پس در فسادنمایی مشکل اول این است که فاعل آن مشخص نیست و دیگری اینکه اصل فساد را انکار میکند حال آنکه اگر نیست چگونه زدوده میشود؟ فسادی باید باشد یا بوده باشد تا به مقابله با آن ببالند.
در واقع پرسش کلیدی این است: فسادی حادث شده یا نه؟ اگرنه چرا فسادزدایی و اگر آری چرا فسادنمایی؟!
شاید مراد این است که بله، بوده اما مربوط به قبل است. مثل خانههایی که آقای رئیسی در سال ۱۴۰۰ وعده داد اما سلف او باید در قبل از ۱۴۰۰ میساخت!
یا اینکه بله هست و نمیگوییم نیست اما نه دامان ما و دوستان ما به آن آلوده است و نه ریشۀ آن را باید در تصمیمات و تخصیصات ما جُست ولی این هم باز با فسادنمایی تعارض دارد. به بیان روشنتر اگر فسادی نیست و فاسدی در کار نیست و «نما»یی از فساد و فاسدند با کی و با چی مقابله میشود و برای کی و برای چی پرونده تشکیل میدهند؟
اگر هست و ربطی به این دولت ندارد چرا بخش قابلتوجهی از تخصیص ارز دولتی در این دولت صورت پذیرفته است؟
اینکه ابراهیم رئیسی درصدد باشد فساد سیستماتیک را انکار کند و بگوید سامانمند و سازمانیافته نیست و موردی است، قابل درک است. اینکه بگویند منکر فساد نیستیم اما هر جا مواجه شویم مقابله میکنیم نیز و حتی اینکه بگویند بسترها را باید از میان برد اما اینکه از ریشه منکر شویم یادآور شیوه آشنای نوع مواجهه با اخبار حساسیتزا در افکار عمومی است که ابتدا سکوت میکنند و بعد همراهی و در مرحله واپسین انکار و برخورد با نشردهندگان.
اگر سخن آقای رئیسی درست باشد باید به وزیران سابق و کنونی جهاد کشاورزی و مقامات بانکی که ارزهای کلان به واردات چای دبش اختصاص دادند مدال هم بدهند چون لابد فسادی نبوده و بر دامانشان گردی نشسته یا بوده اما به مقابله برخاستهاند. تأسف به این سبب نیست که تا قبل از در دست گرفتن سکان اجرایی خود را قهرمان مبارزه با فساد نشان میدادند و حالا این داستان تقلیل و تنزل داده میشود.
افسوس به این خاطر است که وقتی هم، رو به گفتمان اختصاصی میآورند کلمهای ساخته میشود که راهی به دهی نمیبرد.
فسادنمایی یعنی چه؟ وقتی میگوییم روحانینما یعنی طرف روحانی واقعی نیست. در فسادنمایی هم منظور این است که فساد واقعی رخ نداده و آنچه چای پنداشتیم تفالۀ چای بوده است؟
با این منطق فساد اگر در یک دوره سر بزند فساد است و اگر در دورهای دیگر، نمایی از آن است و واقعی نیست.
با این همه باز یک نکته نامکشوف است. اگر نیست فسادزدایی دیگر چیست؟
منبع: خرداد
کلیدواژه: آقای رئیسی کار برد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khordad.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خرداد» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۹۳۶۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فلاحت پیشه : هم گشت ارشاد حجاب ناموفق بود هم گشت ارشاد مدیران / سرنوشت پول های اختلاس شده هم مشخص نشد
نماینده ادوار مجلس با انتقاد از عدم توجه ابراهیم رئیسی به وعده های انتخاباتی خود گفت: دولتمردان فکر نکنند که مردم این وعدهها را فراموش میکنند، مردم هیچ وعدهای را فراموش نمیکنند؛ بهویژه وعدههای مقابله با فساد. حشمتالله فلاحت پیشه ، نماینده ادوار مجلس و استاد علوم سیاسی در گفتگو با هممیهن به تشریح و بررسی تأخیر در ایجاد گشت ارشاد واقعی مسئولان پرداخت. مشروح این گفتگو را در ادامه می خوانید؛ * یکی از وعدههای ابراهیم رئیسی تشکیل گشت ارشاد مسئولان بوده است؛ نظرتان درباره عملکرد دولت در رابطه با ایجاد گشت ارشاد مسئولان چیست؟ مقایسه دو گشت ارشاد حاکی از آن است که دو بار این طرح شکست خورده است و هر دو شکست جزو موضوعات منفی کارنامه دولت است. گشت ارشاد عفاف و حجاب بدون قانون، کار خود را انجام میدهد. وقتی قانون وجود ندارد مردم در بلاتکلیفی دچار ظلم میشوند. متاسفانه اصرار جدی نیز در این رابطه صورت گرفته درحالیکه هنوز لایحه حجاب و عفاف تعیینتکلیف نشده عدهای بدون پشتوانه قانونی در حال وارد آوردن فشار بر مردم هستند. گشت دوم مربوط به فساد و سوءاستفادههای اقتصادی است که در سکوت دچار شکست شده است. چند پرونده عمده مانند پرونده معروف به باغ گیلاس در اُزگُل است. پرونده دیگر چای دبش است که رئیس قوه قضائیه اعلام کرد کسی در این رابطه به دستگاه عدلیه معرفی نشده است درحالیکه قبل از آن اعلام شد احتمالاً ۶۰ نفر در این پرونده دچار اهمال شده باشند. اما به نظر میآید هیچ پیگیریای صورت نگرفت و مسائل دیگر نیز در این رابطه مطرح شد. بنابراین در زمینه گشت ارشاد مدیران نیز کارنامه موفقی وجود ندارد، یا آنگونه که تبلیغات گستردهای در بحث گشت ارشاد حجاب صورت گرفته، شفافیت اعتمادسازی در مورد گشت ارشاد مدیران انجام نشده و آنچه میبینیم نوعی لاپوشانی است. به هر حال در مواردی که تخلف وجود دارد، خلافواقعهایی صورت گرفته و از اسامی مقدس سوءاستفاده شده است؛ از استفاده اسامی چهارده معصوم در چای دبش گرفته تا عناوین مذهبی در موضوع باغ اُزگُل. * دولت دستگیری برخی از مدیران میانی و رده پایین را در راستای گشت ارشاد مسئولان گزارش کرده است. این گزارشها را چگونه ارزیابی میکنید؟ شاهد آن هستیم که نهتنها گشت ارشاد کارکرد نداشته و گزارش شفافی ارائه نشد، بلکه لاپوشانی هم صورت گرفته است. واقعیت این است که مردم این موارد را درک میکنند و مواردی که مسائل ایضایی بدون محفل قانونی صورت میگیرد اما در مواردی که به حقوق ملت مربوط است برخورد شفاف، جدی و قانونی صورت نمیگیرد. معتقدم بسیاری از وظایف قانونی دولت در پرداختنِ حقوق مردم، تحتالشعاع شرایطی قرار دارد که ارشاد غیرقانونی صورت میگیرد. بزرگترین ضربه به اعتماد و امنیت یک کشور زمانی زده میشود که قوانین یک کشور فقط برای مردم نوشته شود. متاسفانه شاهدیم که در برخی موارد که قانون هم وجود دارد، زور قانون به صاحبان قدرت نمیرسد اما برای بخشی از مردم، برخوردکنندگان خود را از قانون بالاتر میبینند. * به نظر شما اگر قرار باشد گشت ارشاد مسئولان به صورت واقعی راهاندازی شود چه موضوعاتی باید مورد توجه قرار گیرد؟ مفهوم ارشاد، وجه جدی روشنگری و شفافسازی است. ارشاد نوعی برخورد است که همزمان منجر به نوعی تعلیم و تربیت عمومی میشود. اگر گشت ارشاد مقابله با فساد صورت گرفته پس باید با ارائه گزارش آشکارِ آن به مردم جلب اعتماد مردم انجام شود و از سوی دیگر نقش پیشگیرانه در مقابل فسادهای بیشتر را داشته باشد. ولی متاسفانه هنوز گزارش مشخص و روشنی در این رابطه وجود ندارد و در مواردی نیز خارج از گشت ارشاد حکومتی توسط برخی از رسانهها خبر از فساد داده میشود. در این موارد متاسفانه دولت نهتنها به وظیفه ارشادی خود عمل نمیکند بلکه دستگاههای مختلف به سمت لاپوشانی حرکت کرده و این پروندهها را مشمول قاعده زمان میکنند. مشمول قاعده زمان شدن این پروندهها دو وجه دارد؛ بخشی از آن شامل مسائل حقوقی شده و اگر پرونده بعد از زمان مشخص بررسی نشود، عملاً امکان پیگرد قضایی برای بررسی آن وجود ندارد. ولی مد نظر من؛ مشمول قاعده زمانی از نظر فراموش کردن نزد اذهان عمومی است. عدهای بر این عقیدهاند که اگر موضوعی مطرح نشده و از دستور اخبار خارج شود، از محل توجه مردم نیز دور میشود درحالیکه انباشته شدن پروندههای فساد در حال بررسی یا غیرشفاف، به افکار عمومی در جامعه ضربه میزند. * حکومت ما برای شروع این گشت ارشاد باید از کدام نهاد شروع کند؟ هر پرونده فسادی سه ضلع اصلی دارد؛ اول کسانی که سوءاستفاده مالی میکنند و در رأس هرم قرار دارند. گروه دوم لابیگر یا دلال این افراد هستند و این افراد سوءاستفادهگر را به امتیازات موجود بهویژه رانتهای دولتی وصل میکنند. دسته سوم، افراد نزدیک به قدرت هستند که از طریق دلالها به مختلسین ربط پیدا میکنند. اگر نگاهی به مجموعه پروندههای بزرگ ایران داشته باشیم که جمع آنها به دهها میلیارد دلار براساس نرخ روز میرسد، این سه ضلع در آن وجود دارد. متاسفانه در گذشته بهطور عمده رأس هرم (اختلاسگران) مورد مجازات قرار گرفتند و مجازات لابیها یا افراد قدرتمند که اُلیگارشی قدرت را شکل دادهاند، شفاف نبوده است. اما مهم این است که سرنوشت پولهای اختلاسشده هم مشخص نشده است. مبلغ برخی از پولهای اختلاسشده (از دهه ۷۰ به بعد) بیش از بودجه اعتبارات عمرانی آن سال بوده است اما سرنوشت این پولها مشخص نشده است. باید با سه ضلع مثلث برخورد شود. گاهی اسامی خاصی مطرح میشود که یا آنها مجازات میشوند یا مجازاتشان در گذر زمان محو میشود. اما نتیجه عدم برخورد با فساد شکلگیری اُلیگارشی قدرت و ثروت است؛ اُلیگارشیای که صاحبان قدرت و ثروت شکل میدهند و میبینیم که عملاً این موضوع فساد و مثلث فاسد را بیمه میکند. * یک سال دیگر انتخابات ریاستجمهوری است و راهاندازی گشت ارشاد مدیران یکی از وعدههای آقای رئیسی بوده است. عدم به نتیجه رسیدن و حتی مشخص و شفاف نشدن ابعاد پیگیری آن در کشور، چه تاثیری بر جامعه دارد و چه نتیجهای برای این دولت و آقای رئیسی رقم میزند؟ دولتمردان فکر نکنند که مردم این وعدهها را فراموش میکنند، مردم هیچ وعدهای را فراموش نمیکنند؛ بهویژه وعدههای مقابله با فساد. تجربه نشان داده که بخش اعظم فسادخیزیها در کشور ناشی از اصرار دولتها بر حفظ شرایط است. بهطور مشخص چندنرخی بودن ارز در کشور یکی از عوامل فساد است. در سال ۱۴۰۲ میزان ارزی که با رقم غیرآزاد توزیع شده، حدود ۶۹ میلیارد دلار است. در حقیقت ۶۹ میلیارد دلار را دولت در ردیفهای مختلف توزیع کرده است که کل این رقمها پایینتر از نرخ ارز آزاد در بازار است. در حال حاضر دلار ۲۸۸۰۰ تا ۴۲۰۰۰ تومان وجود دارد اما نرخ ارز در بازار آزاد فراتر از این ارقام است. این اصرار بر چندنرخی بودن ارز، بیشترین سود را به رانتخواران بخشیده است. تاکید میکنم این به معنای گزارش یک فساد نیست بلکه گزارش زمینه فساد است. * آیا دولت سیزدهم توانایی راهاندازی گشت ارشاد مدیران را دارد؟ معتقدم که دولت رئیسی برخلاف ادعاهای اولیه زودتر از دولتهای گذشته در مقابل اُلیگارشی قدرت و ثروت دچار ناکارآمدی شد. کانال عصر ایران در تلگرام